สังเกตคุณครูในโรงเรียนคุณธรรมจะดูอะไร

ปกติโรงเรียนคุณธรรมมักจะเน้นไปที่การส่งเสริมคุณธรรมของเด็กนักเรียน ให้เป็นผู้ เก่งดี และมีความสุข นั้นก็เป็นเป้าหมายที่คาดหวัง แต่การส่งเสริมคุณธรรมในตัวเด็กให้สำเร็จ ต้องอาศัยครูคุณธรรม เป็นแก่นแกน

ครู คุณธรรม (เก่ง ดี มีความสุข) เท่านั้นจึงจะสร้างเด็กคุณธรรม (เก่ง ดีและมีความสุข)

ครูเก่ง: จัดการเรียนรู้ได้ดี ครูดี: คิด พูด และทำดี มีรักและเมตตา ครูมีความสุข: ใจฟู มีพลัง มีรอยยิ้ม อยากมาทำงาน

ครูสอนไม่เข้าใจ ไม่เข้าสอน สอนไม่สนุก เด็กที่ไหนจะเรียนเก่ง ครูพูดหยาบ คิดลบ เด็กที่ไหนจะคิดบวกและสุภาพได้ ครูใจหมองหมดพลัง หน้าบึ้ง เด็กที่ไหนจะมีรอยยิ้ม และร่าเริง

น่าแปลกแต่จริง การประเมินโรงเรียนคุณธรรม ในหลายลักษณะ กลับไม่ค่อยมีการสังเกตครูเท่าที่ควร ทั้งที่เป็นบุคคลสำคัญ ที่ขึ้นชื่อว่าเป็น “แม่พิมพ์ พ่อพิมพ์”

ภาพที่พบเจอกันได้ในการประเมินโรงเรียน เอกสารและภาพกิจกรรมที่วางแนบอยู่เต็มแฟ้ม บูธนิทรรศการโครงการคุณธรรม การอบรมคุณธรรม ถูกวางเรียง จัดโชว์อย่างประณีตสวยงาม แต่ครูผู้นำเสนอกลับเต็มไปด้วยจิตใจเศร้าหมอง ภายใต้ใบหน้าที่ต้องฉาบรอยยิ้ม เบื้องหลังของงานแสดงคุณธรรมที่ อาจเต็มไปด้วยการเบียดเบียนแบบว่าครูเยอะจังแต่นั่งทำอยู่คนเดียว การประทุษร้ายกันด้วยคำพูดระหว่างครูกับครู การโยนงานของครูให้นักเรียน การด้อยค่าผลงานที่ทำไม่ได้ตามสั่ง การบีบคั้นการบังคับใจฝืน และมอบหมายแบบงานเยอะจังตังค์มีไม่ให้ ของผู้บริหาร

ครูที่อยู่ในโรงเรียนคุณธรรม ระดับ 10 ดาว ควรมีลักษณะดังนี้ - ปรับปรุงกิจกรรมเรียนรู้เสมอ - ตื่นตัวมีพลังเมื่อได้สอน - มีกาย วาจาและความคิดสุภาพ - มีรอยยิ้ม และสุขใจ - อยากให้ถึงวันจันทร์เร็วๆ

คุณครูสังเกตตัวเองนะครับ อะไรที่ทำให้ตนเอง เก่ง ดี และมีความสุขได้ โดยไม่เบียดเบียนใคร ไม่ผิดระเบียบ ก็เติมพลังให้ตนเองกันครับ เมื่อจิตใจเราเบิกบานดี เราจะฟังเด็กนัดเรียนได้ดี และจัดการเรียนรู้ได้มีคุณภาพ

สำหรับผู้ประเมิน อาจต้องได้สังเกตคุณครูให้มากขึ้น ลังเลว่าทำจริง หรือได้ผลจริงไหม ยิ่งต้องดูคุณครู เพราะเอกสารอาจปั่นเสกได้ แต่สภาพจิตใจและตัวตนครูนั้นคือสภาพจริง ดูให้เห็น ฟังให้ได้ยิน ว่าครูมีจิตใจ มีพลังระดับใด ถ้าไม่มีทางช่วยครูให้ดีขึ้น โปรดให้กำลังใจ และชื่นชม เพราะพื้นที่พลังบวก เป็นรากฐานการเติบโตของคุณธรรม

สำหรับผู้บริหาร ครั้งหน้าเรามาคุยกันเรื่อง Moral School Governance นะครับ เพราะบริหารเชิงคุณธรรมไม่ใช่เรื่องยาก